Centar za katalizu i hemijsko inženjerstvo (CKHI) predstavlja specifičnu instituciju u zemlji koja se bavi istraživanjima u oblasti katalize i hemijskog inženjerstva.
Istraživanja podrazumevaju čitav spektar aktivnosti u oblastima:
- katalize
- katalitičkih procesa
- hemijskog inženjeringa
- razvoja novih tehnologija
- aplikativne primene rezultata u industriji
Teme istraživanja usklađuju se sa trenutnim svetskim trendovima u ovim oblastima istraživanja, obezbeđujući centru neophodnu fleksibilnost i prilagodljivost modernim izazovima.
Centar za katalizu i hemijsko inženjerstvo formiran je 1985. godine spajanjem dve nezavisne jedinice – Odeljenja za katalizu i Odeljenja za hemijsko inženjerstvo. Odeljenja za katalizu i Odeljenja za hemijsko inženjerstvo oformljena su 1961. godine kao nezavisni delovi Instituta za hemiju, tehnologiju i metalurgiju. Prvi direktori ovih jedinica bili su Akad. Paula Putanov i Prof. Slobodan Končar-Đurđević.
Centar za katalizu
Istraživanja u Centru za katalizu su fokusirana na ispitivanje korelacije između strukture, stanja površine i katalitičke aktivnosti sa ciljem sinteze novih katalizatora i nosača katalizatora, kao i optimizacija katalitičkih procesa u industriji kao i razvoj novih koji su poželjniji sa stanovišta energetske efikasnosti i očuvanja čovekove okoline. Istraživanja koja se trenutno sprovode u Centru za katalizu:
- Parcijalna hidrogenacija jestivih ulja koristeći Ni katalizator nanet na prirodan (dijatomejska zemlja) ili sintetički (vodeno staklo) nosač;
- Fotokatalitička degradacija i katalitička oksidacija zagađivača u vodama
- Parcijalna oksidacija ugljovodonika
- Potpuna oksidacija isparljivih organskih jedinjenja u gasnoj fazi
- Nanokompozitni hibridni materijali, kompoziti bazirani na bentonite
- Adsorbenti za uklanjanje organskih i neorganskih zagađivača iz vode
- Degradacija organskih zagađivača u vodi – katalitička “wet” peroksid oksidacija
- Detekcija organskih i neorganskih zagađivača u vodi – elektrokatalitička oksidacija i redukcija
- Zaštita zemljišta (bentonit – poliester kompozit)
- Enzimska imobilizacija na organomodifikovanoj, pilarenoj i kiselinsko aktiviranoj bentonitnoj glini
Centar za hemijsko inženjerstvo
Hemijsko inženjerstvo CKHI-a vrši istraživanja u oblasti mehanike fluida, fenomena prenosa (prenosi količine kretanja, toplote i mase) i separacije u višefaznim sistemima sa dispergovanim česticama koji obuhvataju:
- fenomene transporta u sistemima fluid-čestice;
- računarsku simulaciju toka u sistemima čestice-fluid;
- fluidizaciju i sisteme fluid-čestice: cirkulacione fluidizacione slojeve;
- sagorevanje u fluidizacionim slojevima;
- fontansko-fluidizovane sisteme;
- procesiranje i mešanje čestica;
- mehaniku, skladištenje i transport prahova.
U oblasti disperznih sistema Hemijsko inženjerstvo je vodeća istraživačka grupa u Srbiji posebno orijentisana na industrijsku primenu fluidizovanih, fontanskih, fontansko-fluidizovanih i transportnih sistema. U proteklih 25 godina objavljeno je preko 350 naučnih radova u vodećim medjunarodnim i domaćim publiukacijama, u oblasti fundamentalnih istraživanja, na osnovu kojih se poslednjih godina prešlo na industrijski razvoj procesa i uredjaja koji u osnovi imaju disperzne sisteme a primenjuju se u hemijskoj, petrohemijskoj, farmaceutskoj, prehrambenoj, ekološkoj industriji.
U okviru CKHI-a takodje, vrše se istraživanja u reakcionom inženjerstvu koje obuhvata:
- razvoj višefaznih reaktora;
- analizu dinamike fluida u višefaznim reaktorima;
- analizu i razvoj reaktora za prečišćavanje industrijskih gasova.
Rezultate fundamentalnih istraživanja koja predstavljaju osnov dosadašnjeg rada grupe za Hemijsko inženjerstvo u saradnji sa Katedrom za Hemijsko inženjerstvo TMF-a primenila je i u industrijskoj praksi.
Na osnovu ekstenzivnih eksperimentalnih rezultata u fenomenima prenosa kombinovanih sa hemijskim reakcijama u pakovanim i pokretnim sistemima gas-cestice (pakovan sloj, fluidizovani sloj, fontansko-fluidizovani sloj, fontanski sloj sa cevnim umetkom, fontansko-fluidizovani sloj sa cevnim umetkom), razvijeni su sistemi za prečišćavanje otpadnih gasova sa kojima se postiže efikasnost i ekonomičnost otklanjanja isparljivih organskih polutanata hemijske industrije do ispod granica sve rigoroznijih limita ekoloških regulativa u zemlji i svetu.
Takodje, u saradnji sa Katedrom za Hemijsko inženjerstvo TMF-a Centar za katalizu i hemijsko inženjerstvo se bavi i školovanjem i razvojem kadrova.
